به گزارش مشرق، عماد افروغ جامعه‌شناس و استاد دانشگاه در سومین برنامه «چهل ۵۷» که پنج‌شنبه شب (۲۳ اسفند) از شبکه شما به روی آنتن رفت، به بیان خاطرات و شرح حال خود از دوران دانشجویی و نیز بیان دیدگاههای خود درباره مسائل مختلف و کلان کشور پرداخت.
افروغ با بیان اینکه تغییرات برخی‌ها پس از جنگ اجتناب‌ناپذیر نبوده و می‌شد جلوی این تغییرات را گرفت، تصریح کرد: می‌توانستیم برخی اتفاقات پس از جنگ از جمله الگوی توسعه و سازندگی خاصی که دنبال شد را نداشته باشیم؛ این الگو قبل از انقلاب و در زمان شاه امتحانش را پس داده بود و همین منجر به وقوع انقلاب شده بود و توجه نداشتیم با ظرف تمرکزگرایانه قبل از انقلاب، مظروف گرانقدر انقلاب اسلامی را پیاده کرد.
این جامعه‌شناس تاکید کرد: حالا هم تا این ظرف عوض نشود، اقتصاد درون‌زا و مولد را هم نخواهیم داشت.
وی در ادامه درباره حضور اجتماعی زنان در دوران پس از انقلاب اسلامی گفت: حضور اجتماعی زنان به لحاظ کمی و کیفی با دوران قبل از انقلاب اصلاً قابل مقایسه نیست؛ خانواده‌های سنتی قبل از انقلاب حتی اطمینان نداشتند که فرزندان دختر خود را به مدرسه بفرستند، اما بعد از انقلاب به دلیل وجه اخلاقی انقلاب اسلامی مردم این اطمینان را پیدا کردند که فرزندان دختر خود را در همه عرصه‌ها وارد کنند.
افروغ همچنین درباره مسئله مشارکت سیاسی مردم بعد از انقلاب نیز اظهار داشت: مشارکت مردم در مسائل مختلف در دوران پس از انقلاب نیز اصلاً قابل مقایسه با قبل از آن نیست و شاید اساساً مشارکتی قبل از انقلاب وجود نداشته است، اما مشارکت سیاسی که تبلور آن شرکت در انتخابات است، اصلاً کافی نیست.
وی در توضیح این نکته افزود: مشارکت باید در همه عرصه‌ها از جمله فرهنگی و اقتصادی وجود داشته باشد؛ مشارکت خوب، ظرف خوب می‌خواهد و با ظرف متمرکز به جا مانده از دوران پهلوی، نمی‌توان مشارکت همه‌جانبه را محقق کرد.
افروغ در همین بخش با تأکید بر اینکه مگر می‌توان کسی به مردم‌سالاری دینی معتقد باشد و «نظارت استصوابی» را زیر سوال ببرد، تاکید کرد: در عین حال، من به برخی شیوه‌های بررسی صلاحیت نامزدهای انتخاباتی منتقد هستم و معتقدم ایراد دارد. شیوه بررسی و تایید صلاحیت‌ها باید معرفی‌کننده و منعکس کننده وضعیت جامعه باشد.
این استاد دانشگاه همچنین در پاسخ به این سوال که با استانی شدن انتخابات مجلس موافقید یا خیر، تصریح کرد: خیر؛ چون سلب کننده حق مردم است. برای اینکه مجلس، مجلس بهتری شود راهکارهای دیگری وجود دارد.
وی ادامه داد: تا وقتی که یک رابطه قدرت – ثروت وجود دارد و قدرت دولتی منشا دسترسی به ثروت‌های اقتصادی و فرهنگی و سیاسی وجود دارد، نمی‌توانیم شاهد یک رقابت طبیعی که از پایین بجوشد، باشیم.
افروغ در ادامه با نقد فضای علمی و دانشگاهی کشور گفت: نهادهای علمی ما در گرفتار فرم و ساختار شده‌اند و حتی در مقابل سرقت علمی هم نمی‌توانند کاری بکنند، به دلیل اینکه دانشگاه استقلال کافی را ندارد.
این جامعه‌شناس گفت: همان نظام ترمی و فرمالیزم دانشگاه به حوزه هم سرایت کرده و حوزه از وظیفه اصلی‌اش دور مانده است و حوزه نیز به شدت در نقد و نقادی، مصلحت‌اندیش شده است؛ در حالی که روحانیت، اولی به نقد است.
وی در ادامه به مهمترین چالش‌های پیش رو در دهه پنجم انقلاب اشاره کرد و گفت: فقدان نگرش منظومه‌ای و پراکنده فکر کردن و نیز فقدان انبساط فکری دو تهدید و چالش پیش رو است. در دوران پس از انقلاب، در اداره فقهی کشور هنوز نتوانسته‌ایم چالس ربوی بودن نظام بانکی را حل کنیم و داریم کلاه شرعی می‌گذاریم.
افروغ در بخش پایانی این برنامه به مسئله مدل مطلوب توسعه اشاره کرد و اظهار داشت: اقتصاد مقاومتی برخلاف بسیاری از اسناد ما که عملی نیست، از جمله الگوهایی است که قابلیت عملیاتی دارد اما به آن توجه نمی‌شود. نباید در این راه صرفاً اتکای ما به دانشگاهها و مدارک دانشگاهی باشد، باید به مسئله «مهارت» و «استادکاری» نیز توجه کنیم که یک رکن اقتصاد مقاومتی است.
وی درباره مسئله شکاف در میان جامعه و مسئولان و علت آن، گفت: مصلحت‌اندیشی بیش از حد و مسامحه دارد کمر این مملکت را می‌شکند، در حالی که به گفته شهید مطهری، اسلام در ذات خود یک حقیقت است، نه مصلحت.
این استاد دانشگاه در پایان در خصوص مسئله فیلترینگ تصریح کرد: هرچقدر به این سمت برویم که شبکه‌های اجتماعی داخلی خودمان را نظام‌مند و تقویت کنیم، بهتر است؛ اگر برخی سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی باشند که منافع ملی و انقلاب ما را به چالش بکشند و نقد آنها همراه با دروغ باشد، با فیلترینگ آن کاملاً موافقم، اما اگر قرار باشد سلایق سیاسی و جناحی پشت این فیلترینگ قرار بگیرد، موافق نیستم.
